Comenius
Z COMENIUSEM PO EUROPIE
w ramach europejskiego programu „Uczenie się przez całe życie”
„Różne kultury, wspólne marzenia” („Different Cultures, Common Dreams”) to Partnerski Projekt Szkół, realizowany dzięki dotacji Unii Europejskiej przyznanej Gimnazjum w Zespole Szkół w Raciborowicach na lata 2012-2014 w wysokości 20 tysięcy euro. Projekt „Różne kultury, wspólne marzenia” współrealizowany był przez szkoły z Rumunii (koordynator projektu), Grecji, Turcji, Węgier, Litwy i Hiszpanii. Każdy z partnerów projektu otrzymał odrębne dofinansowanie.
Partnerskie Projekty Szkół były największą akcją programu Comenius – w Polsce co roku w jej ramach Komisja Europejska finansowała około 500 projektów. Międzynarodowa współpraca wiązała się z wyjazdami do partnerów zagranicznych oraz z przyjmowaniem gości u siebie, a także z realizowaniem różnych działań o zasięgu lokalnym. Celem projektu było m. in. rozwijanie wśród młodzieży i kadry nauczycielskiej wiedzy o różnorodności kultur i języków europejskich oraz zrozumienia ich wartości, a także rozwijanie kompetencji kluczowych przez uczniów, takich jak komunikowanie się w języku obcym, wykorzystywanie nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych, kompetencji interpersonalnych niezbędnych dla rozwoju osobistego, przyszłego zatrudnienia i aktywnego obywatelstwa europejskiego.
Pierwsza wizyta robocza miała miejsce w październiku 2012 r. w Bicaz (Rumunia). W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele uczniów i nauczycieli ze wszystkich szkół zaangażowanych w realizację projektu. Do dziś w pamięci uczestników pozostały piękne miejsca m.in.: Muzeum Etnograficzne Nicolae Popa, średniowieczna forteca Neamt, gdzie swoje ślady pozostawił król Jan III Sobieski, monastery w Agapia i Varatec czy też malownicze Czerwone Jezioro i kanion w Bicaz.
W marcu 2013 r. reprezentacja gimnazjum wyjechała na 5 dni na Litwę do miejscowości Vilkaviskis. Powitalny koncert przygotowany przez litewskich kolegów, okazał się nie lada wydarzeniem artystycznym. W tamtejszej szkole, uczniowie brali także udział w zajęciach tańca, śpiewu i wspónej lekcji angielskiego. Mieli również możliwość wykazania się wiedzą o Litwie w zabawie kwizowej. Uczestnicy projektu wzięli również udział w programie edukacyjnym w gospodarstwie Basanavicyne. Zwiedzili dom-muzeum bohatera narowego Litwy, gdzie zaprezentowano jego biografię, a także pokazano jak dawniej przygotowywano bliny i naleśniki. Nie zabrakło również czasu na zwiedzanie pięknej stolicy Litwy – Wilna.
Trzecia wizyta robocza w Isparcie w Turcji miała miejsce między 13 a 17 maja 2013 r. Było to wspaniałe doświadczeniem dla wszystkich uczestników. Wszystko, od samego początku do końca, zostało przygotowane tak, by jak najlepiej zapoznać partnerów projektu z kulturą, historią i tradycją regionu Isparty. Ogromną przyjemność sprawiło wszystkim smakowanie wyśmienitych potraw tureckich, zwłaszcza tych przygotowywanych pieczołowicie przez rodziców uczniów ze szkoły w Isparcie. Smak świeżo zaparzonej tureckiej herbaty pozostanie w pamięci na długo.
Naturalne piękno okolicy, w której położona jest Isparta, otoczona skalistymi górami, pięknymi jeziorami i upajającymi zapachem różanymi gajami, zrobiło na uczestnikach największe wrażenie. Podziwiano także starożytne zabytki w Sagalassos, Side czy Aspendos. Niezapomniane pozostaną także malownicze wodospady Duden i niezwykle elegancki pod względem wystroju meczet Ulu w Isparcie. Ciekawy był również pobyt w starej medresie i meczecie w Atabey, zwiedzanie muzeów w Isparcie i Burdur.
W listopadzie 2013 r. przedstawiciele Zespołu Szkół w Raciborowicach uczestniczyli w czwartym z kolei spotkaniu szkół partnerskich, realizujących projekt “Different Cultures, Common Dreams” (“Różne kultury, wspólne marzenia”) . Tym razem zwiedzano Grecję, a dokładniej uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej nr 3 w Voula, miejscowości oddalonej ok. 15 kilometrów od centrum Aten.
Wizyta była doskonałą okazją do poznania dziedzictwa historycznego, tradycji i kultury państwa goszczącego. Grecy zabrali nas do miejsca nazywanego przez starożytnych „pępkiem ziemi”, do Delf – słynnej wyroczni boga Apollina.
W samych Atenach odwiedziliśmy „górne miasto” – czyli Akropol.
Niebywałym połączeniem starożytności z czasami współczesnymi okazało się Nowe Muzeum Akropolu – nowoczesny budynek znajdujący się zaledwie trzysta metrów od wzgórza Akropol.
Kulminacyjnym punktem spotkania grupy partnerów była zawsze wizyta w szkole – wówczas można poznać warunki pracy gospodarzy, ich szkolne i kulinarne tradycje. Był także czas na prezentacje działań związanych z realizacją projektu. W Voula dyskutowano o miastach, łączących w sobie elementy wielu kultur. Nasza delegacja zaprezentowała wielokulturowość Krakowa, zapraszając tym samym grupy partnerskie do dawnej stolicy Polski i do Raciborowic.
Hiszpańskie “Hola!” ciągle pamiętają uczestnicy wizyty mającej miejsce w lutym 2014 r. w Suances, miejscowości położonej w północnej części Hiszpanii (Kantabria). W spotkaniu stronę polską reprezentowali uczniowie i nauczyciele gimnazjum. Tradycyjnie nie zabrakło tutaj również partnerów z Rumunii, Litwy, Grecji i Turcji.
Gospodarze zabrali nas w podróż przez wieki. Rozpoczęła ją wizyta w replice prehistorycznej jaskini Altamira, gdzie podziwialiśmy słynne na cały świat rysunki naskalne, pochodzące z paleolitu. Wieki Średnie reprezentowały urokliwe miasteczka Santillana del Mar i San Vicente de la Barquera, a architekturą z XVIII i XIX wieku zachwycaliśmy się w Comillas, w którym można zobaczyć m. in. budynek zaprojektowany przez Antonio Gaudiego, wielkiego modernistycznego architekta. Wycieczka do Santander, stolicy regionu, dała nam wyobrażenie jak bardzo ucierpiało to miasto w czasie pożaru w 1941 r. Dzisiaj Santander to nowoczesne duże miasto, w którym oprócz wielu plaż znajdziemy także parki, przepiękne posiadłości jak np. Pałac Magdaleny – byłą letnią rezydencję monarchów Hiszpanii, mieszczącą dzisiaj uniwersytet. Jest to idealne miasto także dla wszystkich lubiących sporty wodne: żeglowanie, wioślarstwo, surfing itp.
Uczniowie pozostali pod ogromnym wrażeniem samej szkoły IES RIA SAN MARTIN, do której uczęszczało ponad 200 uczniów, a każda z pracowni została wyposażona w nowoczesny sprzęt ICT. W szkole, rodzice uczniów z Hiszpanii przygotowali poczęstunek, na który złożyły się dania regionalne: gulasz z ciecierzycy, paella z owocami morza, hiszpańska tortilla i różnorodne “tapas”.
W marcu 2014 r. do Raciborowic przyjechali przedstawiciele szkół partnerskich z Grecji, Hiszpanii, Litwy, Rumunii, Turcji i Węgier. Nasi goście poznali nie tylko szkołę, ale także dzieło Jej Patrona – czyli kościół parafialny pw św. Małgorzaty, którego budowę ukończył ksiądz Jan Długosz. Zwieńczeniem wycieczki do raciborowickiej świątyni był koncert organowy w wykonaniu organisty Kamila Radzosa.
Dzień szkolny stanowił okazję do poznania regionalnych smaków i to nie tylko tych kulinarnych. Spotkanie w szkole pozwoliło również przełamać bariery językowe i podjąć bardziej wspólne działania. Stąd wszyscy uczestnicy projektu podejmowali dzielnie próbę wyczarowania z siana niecodziennych ozdób, a kiedy sprostali temu zadaniu, zostali zaproszeni do tańca. Kreatywnie poprowadzone przez panią Magdalenę Komorowską warsztaty tańca ludowego ostatecznie przełamały ostatnie bastiony nieśmiałości. Wreszcie przyszedł czas, aby podpatrzeć jak tańczą najlepsi. Na parkiecie sali teatralnej zaprezentowały swój taneczny kunszt „Pawie Pióra” – zespół działający pod patronatem Centrum Kultury i Promocji w Michałowicach. Warto dodać, że najmłodsi tancerze prezentujący się na scenie nie ukończyli jeszcze 3 lat. Występ obydwu grup, starszej i młodszej zachwycił publiczność.
Nie był to koniec niespodzianek. Po spektaklu prezentującym bogactwo geograficzne i historyczno-kulturowe Polski, przygotowanym przez uczniów Zespołu Szkól w Raciborowicach, przyszedł czas na prawdziwą ucztę dla ducha – czyli koncert „Wieniawy”, wzbogacony śpiewem Natalii Listwan. Gromkie brawa, interakcja publiczności, raz zaduma to znów uśmiech na twarzy słuchaczy – byliśmy świadkami kolejnej wirtuozerii muzyków „Wieniawy” i dyrygenta Jarosława Ignaszaka.
Po pierwszym pełnym emocji dniu spędzonym w murach szkoły, uczestnicy programu Comenius zostali zaproszeni do odwiedzenia m.in. zabytków wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Zwiedzano Kopalnię Soli w Wieliczce oraz krakowski Rynek, Fabrykę Schindlera, by na koniec pospacerować uliczkami Kazimierza. Goście i gospodarze zobaczyli także Wawel i Podziemny Kraków.
Nauka, radość, śmiech, zachwyt, wzruszenie, łzy to tylko kilka określeń nawiązujących do szkolnych wydarzeń tamtego niepowtarzalnego tygodnia; tygodnia niezwykle bogatego w doświadczenia i przeżycia, lecz także zdecydowanie zbyt krótkiego. Wszyscy mogli wykorzystać okazję do tego, aby w praktyce poćwiczyć języki obce: język angielski i niemieckiego. Ten wspólny czas pokazał, że uczestników projektu połączyła ciekawość świata i otwartość na inne kultury. Goście okazali się osobami nieprzeciętnie ciepłymi, przyjaznymi i chętnymi do działania, pozostali w naszej pamięci jako “sprawcy” wzbogacającego i inspirującego wydarzenia.
Ostanie, siódme spotkanie robocze projektu “Różne kultury, wspólne marzenia” miało miejsce w dn. 7 – 11 kwietnia 2014 r. w miejscowości Szigetbecse, położonej ok. 50 km od Budapesztu. Stronę polską reprezentowało 4 uczniów z Gimnazjum w Raciborowicach oraz 2 nauczycieli.
Gospodarze zaprezentowali swoją szkołę a następnie zaprosili delegacje uczniów do rozgrywek sportowych. Koordynatorzy projektu przedstawili pocztówki na Dzień Europy oraz prezentacje o tym, jak one powstawały w rodzimych szkołach. Zwiedzano także miejscowe Muzeum André Kertésza, słynnego węgierskiego fotografa i dziennikarza oraz Dom Mniejszości Niemieckiej. Do Ráckeve, pobliskiego miasteczka, uczestnicy spotkania dotarli samodzielnie wiosłując po Dunaju w smoczych łodziach. Rywalizacja w “regatach” była zacięta, lecz nikt nie pamięta kto wygrał. Jedni twierdzą, że nauczyciele, inni że uczniowie, wszyscy zgodzili się co do jednego: zabawa była przednia. Wieczorem w Domu Kultury obejrzano program artystyczny przygotowany przez gospodarzy wizyty.
Kolejny dzień upłynął w gospodarstwie Kerekegyházára, gdzie podziwiano nie tylko umiejętności woźniców i jeźdźców węgierskich, ale także w wielonarodowych drużynach, stawiano czoła rozmaitym wyzwaniom tj. rzut podkową, wyciąganie wody ze studni, strącanie butelki wody biczem, gra w bule, powożenie z zasłoniętymi oczami, slalom z taczką i na taczce, a nawet grupowy spacer na nartach. Po takiej “olimpiadzie” wspólnym marzeniem było smakowanie kuchni węgierskiej.
W Budapeszcie, stolicy Węgier, zwiedzano m.in. wnętrza Parlamentu, Cytadelę, kaplicę na Wzgórzu Gellerta czy Plac Bohaterów. Niezapomnianych przeżyć dostarczył także nocny rejs Dunajem, podczas którego podziwiano piękną, baśniową iluminację miasta. Podświetlone mosty, Parlament, uczelnie i inne budynki zrobiły wrażenie na każdym.
Pożegnanie z gospodarzami spotkania i pozostałymi uczestnikami projektu było długie i mokre – wylano morze łez. Bardzo trudno było się rozstać, wiedząc, że już nie spotkamy się w podobnych okolicznościach. Ku pocieszeniu zostały wspomnienia, wspólne fotografie, ochota na udział w kolejnych tego typu projektach i … komunikowanie się przez Internet.
Projekt “Different Cultures, Common Dreams” (“Różne kultury, wspólne marzenia”) sprawił, że wszyscy uczestnicy poczuli jak ważne jest poznawanie siebie nawzajem, odnajdywanie swoich podobieństw i różnic, które nie powinny stanowić przeszkody, ale być inspiracją do dalszych działań.